Sandhya Vandanam easy method
प्रातः (सायं) संध्या वंदनम् Morning and Evening Sandhya Vandanam
प्रातः किंवा सायं संध्या वंदनम् Rugvedi Sandhya Vandanam पद्धत इथे देत आहे. बेंगलोर येथे ऋषि तपोंक्षेत्रा मध्ये शिकविलेली सोपी संध्या वंदन पद्धत आपल्या लहानग्या बटूसाठी तसेच मोठ्यांसाठी सहज सोपी आहे. वेळे अभावी Sandhya Vandan करायचे नाही असे होण्या पेक्षा या सोप्या पद्धतीने 12 मिनिटांत संध्या वंदन करता येते.
या मध्ये दिलेली पद्धत ही brain gym ब्रेन जिम पद्धत म्हणून जर्मनी मध्ये वापरली जाते.
१) आचमन (२ वेळा): –
ॐ केशवाय स्वाहा । ॐ नारायणाय स्वाहा । ॐ माधवाय स्वाहा । (पाणी टाळ्यावर उडविणे)
ॐ गोविंदाय नमः। (डाव्या हातातील पळीने उजव्या हातावरुन पाणी ताम्हणात सोडावे
ॐ विष्णवे नमः। (उजव्या ओल्या तळ हाताचा स्पर्श डाव्या तळहाताला करावा)
ॐ मधुसूदनाय नमः। (वरचा ओठ)
ॐ त्रिविक्रमाय नमः। (खालचा ओठ)
ॐ वामनाय नमः। (उजवा गाल)
ॐ श्रीधाराय नमः। (डावा गाल)
ॐ हृषीकेशाय नमः। (उजवा गुडघा)
ॐ पद्मनाभाय नमः। (डावा गुडघा)
ॐ दामोदराय नमः। (कपाळावर)
ॐ संकर्षणाय नमः। (नाकावर)
ॐ वासुदेवाय नमः। (उजवी नाकपुडी)
ॐ प्रद्युम्नाय नमः। (डावी नाकपुडी)
ॐ अनिरुद्धाय नमः। (उजवा डोळा)
ॐ पुरुषोत्तमाय नमः। (डावा डोळा)
ॐ अधोक्षजाय नमः। (उजवा कान)
ॐ नारसिंहाय नमः। (डावा कान)
ॐ अच्युताय नमः। (नाभीवर)
ॐ जनार्दनाय नमः। (हृदयावर)
ॐ उपेन्द्राय नमः। (डोक्यावर)
ॐ हरये नमः। (उजवा खांदा)
ॐ श्रीकृष्णाय नमः। (डावा खांदा)
२) शुद्धीकरण : –
ॐ अपवित्रः पवित्रो वा। सर्वा वस्थांगतोऽपि वा। यः स्मरेत्‌ पुण्डरीकाक्षं। स बाह्य अभ्यंतरः शुची:॥
३) आचमन (२ वेळा): –
ॐ केशवाय स्वाहा । ॐ नारायणाय स्वाहा । ॐ …
४) प्राणायाम : –
प्रणवस्य, परब्रह्म ऋषिः। परमात्मा देवता। दैवी गायत्री च्छंद:। प्राणायामे विनियोगः॥
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् ।
ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्म भूर्भुव: स्वरोम । (३ वेळा)
५) संकल्प : – मम उपात्त समस्त दुरित श्रयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं प्रातः (सायं) संध्यामुपासिष्ये।
६) मंत्राचमनम् : – (उजव्या हातावर पाणी घेणे)
ॐ सूर्यश्च (अग्निश्च) मा मन्युश्च मन्युपतयश्च मन्युकृतेभ्य:। पापेभ्यो रक्षन्ताम्।
यद्रात्र्या (यदह्ना) पापमकर्षाम्। मनसा वाचां हस्तभ्याम् । पद्म्यामुदरेण शिश्ना ।
रात्रीस्तदवलुम्पतु (अहस्तवलुम्पतु) यत्किंच दुरितं मयि । इदम हंमाममृतयोनौ ।
सूर्ये (सत्ये) ज्योतिषि जुहोमि स्वाहा॥ (पाणी पिऊन टाकणे)
७) आचमन (२ वेळा): – ॐ केशवाय स्वाहा । ॐ नारायणाय स्वाहा । ॐ …
८) प्राणायाम : –
प्रणवस्य, परब्रह्म ऋषिः। परमात्मा देवता। दैवी गायत्री छंद:। प्राणायामे विनियोगः॥
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् ।
ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम । (३ वेळा)
९) संकल्प : –
मम उपात्त समस्त दुरित श्रयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं प्रातः (सायं) संध्या अर्घ्य प्रदानम् करिश्ये।
१०) अर्घ्य : – (उभे राहून ३ वेळा अर्घ्य देणे)
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् । ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम । (३ वेळा)
————————-
संध्या करायला उशीर झाल्यावर : –
मम उपात्त समस्त दुरित श्रयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं प्रातः (सायं) संध्यांगा कालातीत दोष प्रायश्चितार्थं पुनरार्घ्यम् करिश्ये (पुन्हा एकदा अर्घ्य देणे)
(उभे राहून ३ वेळा अर्घ्य देणे)
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् । ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम । (३ वेळा)
—————————
११) आचमन (२ वेळा): – ॐ केशवाय स्वाहा । ॐ नारायणाय स्वाहा । ॐ …
१२) आसन विधी : – (नमस्कार करुन म्हणणे)
ॐ पृथ्वी त्वया धृता लोका देवि त्वं विष्णुना धृता । त्वंच धारय मां देवि पवित्रं कुरु चासनम्‌ ॥
अपसर्पन्तु ते भूता ये भूता भूमिसंस्थिता:। ये भूता विघ्नकर्तारस्ते गच्छन्तु शिवाज्ञया॥
अपक्रामन्तु भूताध्या: सर्वते भूमी भारक:। सर्वेषामविरोधेन ब्रह्मकर्म समारभे॥
लम पृथ्वीये नमः। आसनम् कल्पयामी । (जमिनीस स्पर्श करून नमस्कार करावा)
तीक्ष्ण दंष्ट्र महाकाय कल्पांत दहनोपमा । भैरवाय नमस्तुभ्यं अनुज्ञाम दातु मरहसी ॥
१३) प्राणायाम : – प्रणवस्य, परब्रह्म ऋषिः। परमात्मा देवता। दैवी गायत्री छंद:। प्राणायामे विनियोगः॥
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् । ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम । (३ वेळा)
१४) संकल्प : –
मम उपात्त समस्त दुरित श्रयद्वारा श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं प्रातः (सायं) संध्या यथा शक्ती गायत्री मंत्र जपम् करिश्ये ।
१५) ध्यानम् : – (मेरुमणी बोटात धरणे, जपमाळ ओंजळीत धरून पुढील मंत्र म्हणणे)
मुक्ता-विद्रुम-हेम-नील धवलच्छायैर्मुखै स्त्रीक्षणै-र्युक्तामिन्दुकला-निबद्धमुकुटां तत्त्वार्थवर्णात्मिकाम्‌ ।
गायत्रीं वरदाऽभयाङकुश-कशाःशूलं कपालं गुणं शङ्गखं, चक्रम् अथारविन्दुयुगलं हस्तैर्वहन्तीं भजे ॥
ॐ भू: ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ मह: ॐ जन: ॐ तपः ॐ सत्यम् ।
ॐ तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो योन: प्रचोदयात् । ॐ आपो ज्योती रसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुव: स्वरोम
१६) गायत्री मंत्र जपम् : – भूर्भुवः स्वः तत्सवितुर्वरेण्यं। भर्गो देवस्य धीमहि। धियो यो न: प्रचोदयात् । (१०८ वेळा) (किंवा ५४ वेळा)
ॐ तत् सत् ब्रम्हार्पण मस्तू। (हातावरून पाणी सोडणे)
(पुन्हा एकदा ध्यान करणे) मुक्ता-विद्रुम … … हस्तैर्वहन्तीं भजे ॥
१७) अभिवादनम् : – चतु:सागर पर्यंतम गोब्राह्मणेभ्य: शुभं भवतू ।
आंगीरस, ब्राहस्पत्य, भारद्वाज त्रया ऋषया, प्रवरान्विता भारद्वाज गोत्र:, अश्वलायन सूत्र: ऋग्शाखा अध्यायी ……………… शर्मा अहंभो अभिवादये ॥
( ……………… च्या जागी स्वतःचे संध्येतील नांव अथवा स्वतःचे नाव घेऊन जमिनीला हात लावून अभिवादन करणे.)
आंगीरस, ब्राहस्पत्य, भारद्वाज त्रया ऋषया, प्रवरान्विता भारद्वाज गोत्र:, अश्वलायन सूत्र: ऋग्शाखा अध्यायी ……………… शर्मा अहंभो अभिवादये ॥
(पुन्हा एकदा जमिनीला हात लावून अभिवादन करणे.)
१८) आचमन (२ वेळा): – ॐ केशवाय स्वाहा । ॐ नारायणाय स्वाहा । ॐ …
१९) भागवदर्पणम् : –
यस्य स्मृत्या च नामोक्त्या तपसंध्या क्रियादिषु । न्यूनम् सम्पूर्णताम् यांतू संद्यो वन्दे तमच्युतम्॥
मंत्रहीनम् क्रियाहीनम् भक्तीहीनम् जनार्दना । यद्कृतंतु मया देव परिपूर्णम् तदस्तुमे॥
अनेन मयाकृता प्रातः (सायं) संध्या वंदनेनं
भगवान सर्वात्मक:, सर्वज्ञम्, सर्वम श्री वासुदेवार्पण मस्तू । (हातावरून पाणी सोडणे)
२०) क्षमा : –
मध्ये मंत्र: , तंत्र: , ध्यान: , नियम, स्वरवर्ण न्यूनातिरिक्त: लोपदोष प्रायश्चित्तार्थम् नामत्रय महामंत्र जपम् करिश्ये ।
अच्युताय नमः , अनंताय नमः , गोविंदाय नमः (अनुक्रमे करंगळी अनामिका आणि मधले बोट यांच्या तळापासून टोकापर्यंत अंगठा फिरविणे) (३ वेळा करणे)
अच्युतअनंतगोविंदेभ्यो नमः ।
कायेन वाचा मनसेन्द्रियैर्वा । बुद्ध्यात्मना वा प्रकृते: स्वभावात ।
करोमि यद्यत्सकलम् परस्मै । श्री मन् नारायणा येति समर्पयामि ॥ (हातावरून पाणी सोडणे)
आसन: विसर्जनम् (आसनाखाली पाणी सोडणे)
२१) साष्टांग नमस्कार : – पूर्वेला (पश्चिमेला) नमस्कार करणे
——- इति —————- शुभं भंवतु —————-